Pazar , 26 Mart 2023

Sınırların ötesi

Özlem
Özlem Winkler – Özkan
Tiyatro, Yunanca theatron „görme yeri” sözcüğünden gelmektedir. İlk tiyatro MÖ 534 yılında Atina’da oynanmıştır. Halkın toplandığı amfitiyatrolarda eserler canlandırılmıştır.
İlk dönemlerde tanrılar ve insanlar arasındaki çatışmalar anlatılmıştır. Bu eserler dünya edebiyatını çok etkilemiştir. Tanrılar ve insanlar arasındaki eserler çogu meşhur piyeslerde yer almıştır. Misal, dünyaca ünlü “Faust“ adlı şiirsel oyun, ünlü Alman oyun yazarı Johann Wolfgang von Goethe‘nin eseri gibi. Konu: Bir bilim adamı olarak hayatını dolu bir şekilde yaşamayı beceremediğini anlar. Ruhunu şeytana satacağına dair söz verir ve tekrar genç olup aynı zamanda şimdiki bilgiye sahip olma fırsatını yaşar. “şimdiki aklım olsa” der gibi. Gökyüzü ve cehennem arasında geçen bir insanlık dramı “Faust” bugüne kadar tüm dünyada farklı tiyatrolarda oynanıyor.
Bu gibi eserler tiyatronun sınırsız olması gerektiğini gösterir. Düşünme özgürlüğü, tiyatro edebiyat gibi çeşitli sanatlar için en önemli kaynaklardan biridir. Bu özgürlük bir dini inanç, siyasi düşünce veya bir bilim alanınından kısıtlanmamalı. İnsanı insanca anlatmak, humanistlik, gerçegi görebilme, tiyatronun en önemli ve etkiliğici amacıdır çünkü. Kutuplaşmış fikirlerden kurtulmak yeni imkânlar yaratabilmek için sanatdan yararlanmak gerekiyor. Bir palyaço misali.
18. yüzyıla kadar saraylarda palyaço (ya da soytarı) bulundurulması geleneği sürdürülmüştü. Kralları güldüren ve düşündüren eğlendirici sanatcılar. Türkiye tarihinde de padişahı eğlendiren “dalkavuk” kişilikler vardı bir zamanlar.
Son derece özgürlüğe ve bağımsızlığa adandığım için tiyatro benim için bir mecburiyetti. 20 yıldır tiyatroda çalışıyorum. Avusturya’da eğitimimi alıp hem Viyana’da, hem Hamburg’da Rothenburgsort’da sanat okulu ve kültür merkezi kurdum ve ayrıca yönetim kurulundayım. çekirdekten yetişme şansından faydalanarak tiyatronun çogu bölümünde çalıştım; oyuncu, yönetmen, şarkıcı/operacı, tiyatro yazarı, fonetik (ses bilgisi). Tiyatro mesleğini yapabildiğim için Almanya’ya teşekkür borçluyum. Ve yıllardır oyunlardaki temalar güncel sorunlara dayandığı için, tiyatro daima insanı eğittiğini ve huzur getirdiğini gördüm.
Benim için tiyatro humanistliği konu edinerek hem ağlatmalı hem güldürmeli. çünkü bazı gerçekleri insanlar, dünyada savaş yapan tek varlık olsada, kaldıramıyorlar.
Palyaço misali sınırların ötesinde neler var neler yok arada bir bakmamız gerektiğini biliyorum.

About Özlem Winkler – Özkan

Check Also

Sanata cesaret gerek

Özlem Winkler-Özkan  “O Kahpeye şeriat burada cezasını verecek”Halide Edip Adıvar’ ın meşhur „Vurun kahpeye“ romanından …

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir